استخاره با قرآن خوب و بد

استخاره کردن چه فایده ای دارد؟

اشکالی که در مورد استخاره برای عده ای ایجاد می شود این است که چه گونه ممکن است انسان مقدّرات و سرنوشت خود را به دست استخاره بسپارد و با تفأل به قرآن و یا دانه‌های تسبیح تکلیف خود را تعیین کند؟

مقدمتا لازم است که استخاره را تعریف کنیم.

استخاره در لغت به معنی «طلب خیر کردن از خداوند» است؛

خداوندی که جهان آفرینش در قبضه قدرت اوست، آفریدگاری که سرنوشت تمام موجودات جهان از او سرچشمه می‌گیرد چنین خدایی می‌تواند بنده خود را به سمت و سوی نیکی‌ها هدایت کند.

هنگامی که انسان می‌خواهد کاری را انجام دهد لازم است با نهایت دقّت و توجّه، تمام مقدّمات کار را تا آنجا که ممکن است فراهم سازد و از آنچه موجب ضرر و زیان است بپرهیزد.

سپس از صمیم قلب از خداوند بخواهد او را در این راه موفّق کند و نفع و خیر نصیب او سازد.

پس  وقتی انسان دست به یک کار بزرگ می‌زند و سرانجام آن کار برایش روشن نیست، در این زمان پس از انجام کارهای لازم که در پیشرفت او دخالت دارد، باید در این حال خدای خود را بخواند و از او بطلبد که وی را در این کار از هر نظر پیروز گرداند و او را در رسیدن به مقصود رهنمون گردد.

که چنین کاری همان استخاره به معنی «طلب خیر کردن از خدا» است که روایات صحیح و معتبری هم در تایید آن دارد.

استخاره به این معنا و نوع، نه احتیاج به قرآن دارد و نه تسبیح، بلکه یک توجّه باطنی لازم دارد که انسان می‌تواند هر روز صد ‌ها مرتبه آن را انجام دهد.

در روایات می‌خوانیم: «مَا إسْتَخَاراللّهَ عَبْد مُۆمِنُ الإخَار اللّهُ لَهُ؛ هیچ بنده باایمانی از خداوند طلب خیر نکرد، مگر اینکه خداوند خیر را برای او فراهم ساخت!».

نتیجه استخاره این نیست که انسان تردید خود را به وسیله استخاره رفع کند، بلکه غرض از آن این است که بعد از اینکه تدابیر صحیحی را اتخاذ نمود، از خداوند یکتا خیر ، صلاح و منفعت خود را بخواهد.

البته لازم به ذکر است هیچ شخص با ایمانی نمی‌تواند دست مدد و کمک خداوند یگانه را در امور خود انکار کند.

جای هیچگونه شک و تردیدی در وسعت قدرت او نیست.

این توجّه، به انسان با ایمان نیرو و توان می‌بخشد که در برابر مشکلاتی که در زندگی اش پدیدار می شود، ایستادگی و مقاومت کند و همچنین با تکیه کردن به نیروی لایزال الهی پیش رود.

ثانیاً: درباره استخاره‌هایی که امروز مرسوم است هرگز مطلب آن طور نیست که در سۆال تصوّر شده است -انسان مقدّرات خود را به دست تسبیح بسپارد- بلکه لازم است پیش از استخاره جهات زیر در نظر گرفته شود:

استخاره بعد از استمداد از عقل و فکر

خداوند بر بندگان منّت گذارده و آن‌ها را با نیروی عقل مجهّز ساخته است. عقل می‌تواند در بسیاری از موارد سرانجام کار را از نظر سود و زیان روشن سازد و تشخیص دهد کدام یک از انجام و ترک، مصلحت است؛ در این موارد هرگز استخاره به تسبیح و قرآن مورد ندارد.

استخاره بعد از مشورت با افراد مطّلع باشد

اسلام به قدری به مسئلة مشورت اهمّیّت داده که آن را از علائم ایمان دانسته است.

قرآن مجید می‌فرماید: «وَاَمْرُهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ؛».(سوره شوری، آیه 38) و کارهایشان به صورت مشورت میان آنهاست.

و نیز خداوند به پیامبر خود دستور می‌دهد که در کارهای مهم با یاران خود مشورت کند: «وَشاوِرْهُمْ فِی الاَمْرِ؛ با آنان مشورت کن!». (سوره آل‌عمران، آیه 159)

در این صورت هرگاه نظر قاطعی از افراد باتجربه در کاری ابراز گردید، دیگر موردی برای استخاره باقی نمی‌ماند.

امّا در صورتی که ابهام کار از طریق عقل خود انسان و از راه مشورت گشوده نشد و مطلب ابهام و پیچیدگی پیدا کرد، در این موقع انسان در حالت تحیّر و تردید فرو می‌رود و یک حال بلاتکلیفی، توأم با ناراحتی برای او پدید می‌آید.

اولین فایده استخاره با قرآن یا تسبیح در این مواقع این است که آن حالت تحیّر را از انسان برطرف می کند و انسان را از تردید و دودلی رنج دهنده‌ای که دارد، راحت می‌کند.

دیگر اینکه، معنای استخاره در این هنگام این است که از خداوند می‌خواهد خیر و صلاح او را از این طریق نشان دهد.

اکنون که بنده‌اش تمام درها را به روی خود بسته دیده است از صمیم قلب و با خلوص تمام از پروردگار خود می‌خواهد او را از این راه به آنچه صلاح در آن است، راهنمایی بفرماید.

مسلّماً توجّه به خدا توأم با خلوص نیّت در این حالت موثر است.

چه مانعی دارد که خداوند از این راه خیر و صلاح او را نشان دهد؟

فرض کنیم این شخص متحیّر استخاره نکند آیا می‌تواند خود را از یکی از فعل و ترک بازدارد؟

پاسخ مسلما خیر است.

بالاخره در این موقع یا آن کار مورد نظر را انجام می‌دهد، یا انجام نمی‌دهد.

چه بهتر که در این حالت، در انتخاب یکی از دو طرف، توجّهی قلبی به خدا پیدا کند و از او بخواهد که آنچه مصلحت است برای او از طریق استخاره معیّن فرماید.

مسلّماً به هنگام انتخاب آن -از طریق استخاره با قاطعیّت و اطمینان بیشتری به راه خود ادامه می‌دهد و آن نیز در پیروزی او و رسیدن به هدف خویش موثر خواهد بود.

پس عزیزان به هنگام گرفتن استخاره به این نکات که بیان شد، دقت کافی داشته باشند.

پیشنهاد مطالعه:

بهترین زمان برای گرفتن استخاره